foto1
foto1
foto1
foto1
foto1

Duszpasterstwo Służby Zdrowia

Diecezji Rzeszowskiej

CHORZY NA CELIAKIĘ – A KWESTIA UDZIELANIA IM

KOMUNII ŚWIĘTEJ

Niskoglutenowe hostie – już są!

Przypominamy, że maleńki tradycyjny opłatek komunijny (hostia) zawiera w sobie tak dużą dawkę glutenu, że jego spożywanie przez chorych na celiakię jest zabronione (zawiera 25 miligramów glutenu, podczas gdy dozwolona dobowa dawka tego białka dla osób chorych, powiedzmy, średnio wrażliwych to 10 miligramów). Chorzy mają możliwość przyjmowania komunii pod postacią wina lub teraz - pod postacią niskoglutenowych komunikantów.

Informujemy wszystkich zainteresowanych, że dzięki wyłącznym działaniom Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej na Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski w marcu 2009 postanowiono, iż osoby chore na celiakię mogą przyjmować komunię św. pod postacią hostii niskoglutenowych.

Takie hostir niskoglutenowe wypieka w Polsce zaprzysiężona piekarnia komunikantów CHRISTIANA-Dąbrowscy w Opocznie. Zostały one przebadane pod kątem zawartości glutenu przez panią dr Hannę Gregorek z Zakładu Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie - zawierają 13 ppm, zatem otrzymały certyfikat bezglutenowości. Episkopat Polski wyraził zgodę na wypiek i dystrybucję tych komunikantów, a odpowiednia nota w tej sprawie została opublikowana w biuletynie „Anamnesis”:

Komunikanty mogą być nabywane przez księży w podobny sposób jak zwykłe hostie.
Wszyscy dziekani i proboszczowie w Polsce zostali poinformowani o takiej możliwości.

Jeśli ktoś chce przyjmować Komunię pod postacią hostii powinien powiedzieć o tym swojemu proboszczowi i poinformować, że komunikanty są do nabycia w diecezjalnych księgarniach i miejscach zwyczajowego zakupu komunikantów. (Oczywiście przyjmowanie Komunii pod postacią konsekrowanego wina jest oczywiście także dopuszczalne - teraz jest jako alternatywa, czyli druga możliwość komunikowania osób chorych na celiakię).

NOTA W SPRAWIE UDZIELANIA KOMUNII ŚW. CHORYM NA CELIAKIĘ

Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski informuje, że 347. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski, obradujące w Warszawie w dniu 11 marca 2009 r. zmieniło decyzję 327. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski z 30 kwietnia 2004 r. dotyczącą udzielania Komunii św. osobom chorym na celiakię.

Dotąd osoby te mogły przyjmować Komunię św. pod postacią wina, obecnie mogą ją przyjmować pod postacią hostii niskoglutenowych wypieczonych zgodnie ze wskazaniami Kongregacji Nauki Wiary.

W takie hostie parafie powinny się zaopatrywać w piekarniach hostii mających zatwierdzenie miejscowego biskupa. Powyższa NOTA zostanie opublikowana w biuletynie „Anamnesis” wydawanym staraniem Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski.

+ Stanisław Budzik

Sekretarz Generalny KEP

Komisja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP

SEKRETARIAT KONFERENCJI EPISKOPATU POLSKI

Warszawa, dnia 21 maja 2009 r.

Komentarz do nowej noty:

Zmiana decyzji dotyczącej udzielania Komunii świętej osobom chorym na celiakię została podjęta ze względu na trudności w sprowadzaniu z zagranicy hostii niskoglutenowych. Znane jest stanowisko Kongregacji Nauki Wiary z dnia 19 czerwca 1995 r. w sprawie pozwolenia na użycie chleba z niewielką zawartością glutenu (zob. „Anamnesis” 10 [2004] nr 1 [36] s. 20). Takie hostie udało się wypiec firmie CHRISTIANA-DĄBROWSCY, ul. Akacjowa 1 A, 26-300 Opoczno i posiada ona certyfikat z Zakładu Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie dotyczący zawartości glutenu w wypiekanych przez nią hostiach. Ma także zezwolenie Biskupa Radomskiego na rozpowszechnianie wypiekanych hostii niskoglutenowych.

Zachęca się Księży do zapoznania się z problemami chorych na celiakię oraz do przeczytania przypomnienia w sprawie materii Eucharystii w tym nr. „Anamnesis”.

+ Stefan Cichy

Przewodniczący Komisji ds. Kultu Bożego

i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski

PRZYPOMNIENIE W SPRAWIE MATERII EUCHARYSTII

1. „Eucharystia jest «źródłem i zarazem szczytem całego życia chrześcijańskiego». «Inne zaś sakramenty, tak jak wszystkie kościelne posługi i dzieła apostolstwa, wiążą się ze świętą Eucharystią i do niej zmierzają. W Najświętszej bowiem Eucharystii zawiera się całe duchowe dobro Kościoła, a mianowicie sam Chrystus, nasza Pascha»”[1]. Dlatego Kościół troszczy się o wszystkie szczegóły dotyczące świętej celebracji Eucharystii.

2. Niniejsze przypomnienie odnosi się do materii Eucharystii. Chleb oraz wino, które mają być używane w czasie sprawowania Mszy świętej, muszą spełniać wymogi określone przepisami Kościoła.

Chleb

3. Zasady dotyczące przygotowania chleba do celebracji Eucharystii określa Kodeks Prawa Kanonicznego[2] oraz Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego[3]. Przypomina je i szerzej wyjaśnia instrukcja Redemptionis Sacramentum: „Chleb, którego używa się przy sprawowaniu Najświętszej Ofiary eucharystycznej, powinien być niekwaszony, czysto pszenny i świeżo upieczony, tak aby nie było żadnego niebezpieczeństwa zepsucia. Wynika z tego, że chleb wykonany z innej substancji, nawet zbożowej, lub taki, do którego została dodana znaczna ilość materii różnej od pszenicy, tak że zgodnie z powszechną opinią nie może być nazwany chlebem pszennym, nie stanowi ważnej materii dla sprawowania Ofiary i sakramentu Eucharystii. Poważne nadużycie stanowi dodawanie do chleba przeznaczonego do Eucharystii innych substancji, jakimi są owoce lub cukier czy miód. Jest oczywiste, że hostie winny być wykonywane przez osoby, które odznaczają się nie tylko uczciwością, lecz również mają kompetencje do ich wykonywania i wyposażone są w odpowiednie narzędzia”[4].

4. W trosce o zachowanie tych właściwości chleba, przeznaczonego do sprawowania Eucharystii, osoba odpowiedzialna za wypiek hostii musi zobowiązać się wobec przedstawiciela biskupa swojej diecezji do używania w tym celu czysto pszennej mąki bez żadnych dodatków. Otrzymuje wtedy zaświadczenie, że może przygotowywać chleb do sprawowania Eucharystii. Po jego przygotowaniu umieszcza na opakowaniu swój adres i datę wypieku.

5. Wypiek hostii był w tradycji Kościoła zawsze otoczony szczególnym szacunkiem. Często tej czynności towarzyszyła modlitwa, a przygotowujący taki chleb mieli świadomość, że już w pewien sposób dotykają sacrum Eucharystii. Ten klimat może zostać zagubiony, gdy wypiek hostii staje się zwykłą działalnością przemysłową. Dlatego prosimy wszystkich, którzy to zadanie podejmują, aby spełniali je z najwyższym szacunkiem. Godne polecenia są hostie wypiekane przez zgromadzenia zakonne.

6. Hostie powinny mieć odpowiednią wielkość. Niekiedy umieszcza się na nich symbole religijne. Należy w tym względzie przestrzegać następujących zasad:

a. Hostia przeznaczona dla kapłana powinna być tej wielkości, aby była widoczna dla zgromadzonych podczas podniesienia i aby kapłan w czasie Mszy z ludem mógł rzeczywiście przełamać ją na kilka części i rozdzielić przynajmniej niektórym wiernym[5].

b. Dopuszcza się używanie większych hostii, zwłaszcza do sprawowania Eucharystii w koncelebrze oraz do Mszy świętej z udziałem większego zgromadzenia wiernych.

c. Symbole umieszczane na hostiach powinny ukazywać misterium Chrystusa.

d. Hostie dla wiernych nie powinny być zbyt małe, aby można było łatwo rozdawać wiernym Ciało Pańskie, ani też zbyt cienkie, aby nie było utrudnione udzielanie Komunii świętej pod obiema postaciami.

Wino

7. O winie stanowiącym materię sakramentu Eucharystii mówi Kodeks Prawa Kanonicznego[6]  oraz Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego[7]. Instrukcja Redemptionis Sacramentum przypomina te zasady i dodaje zachętę do ich wiernego przestrzegania: „Wino, jakiego używa się przy sprawowaniu Najświętszej Ofiary eucharystycznej, powinno być naturalne, z winogron, czyste i nie zepsute, bez domieszki obcych substancji. Przy sprawowaniu Mszy należy dodać do niego odrobinę wody. Z troskliwością należy dbać, aby wino przeznaczone do Eucharystii było przechowywane w doskonałym stanie i nie skwaśniało. Absolutnie zakazuje się używania wina, którego prawdziwość i pochodzenie byłyby wątpliwe: Kościół bowiem wymaga pewności, jeśli chodzi o warunki konieczne do ważności sakramentów. Żaden pretekst nie może usprawiedliwić użycia jakichkolwiek innych napojów, które nie stanowią ważnej materii”[8].

8. Należy uznać, że wino rozlewane do butelek przez producentów, mające etykietę urzędu państwa, które przeprowadza weryfikację prawdziwości wina, jest winem gronowym.

9. Dopuszczalne jest używanie we Mszy świętej wina, które zawiera w sobie siarczyny, ponieważ jest to naturalny wytwór pojawiający się w produkcji wina i nie narusza on ważności ani godziwości materii. Kongregacja św. Oficjum 2 sierpnia 1922 roku wydała interpretację, iż „wolno używać wina z moszczu siarkowanego”.

Sytuacje szczególne

10. Osoby chore na celiakię, które nie mogą spożywać glutenu – czyli białka roślinnego zawartego w chlebie – mogą przyjmować Komunię świętą pod postacią wina lub korzystać ze specjalnie przygotowanych hostii zawierających niewielką ilość glutenu. W przygotowaniu takich hostii należy stosować następujące zasady:

a. „Jeśli chodzi o pozwolenie na użycie chleba z niewielką zawartością glutenu:

A. Może być ona udzielona przez Ordynariuszy kapłanom i świeckim chorym na celiakię, po wcześniejszym przedstawieniu zaświadczenia lekarskiego.

B. Warunki ważności materii:

1) specjalne hostie «quibus glutinum ablatum est» są materią nieważną;

2) są natomiast materią ważną, jeśli jest w nich obecna ilość glutenu wystarczająca do otrzymania wypieku chleba, nie zostały dodane materie obce, a postępowanie zastosowane do ich otrzymania w żadnym wypadku nie zmienia istoty chleba”[9].

b. Biskupi polscy w nocie z 30 kwietnia 2004 roku zachęcali osoby chore na celiakię do przyjmowania Komunii świętej pod postacią wina[10]. Na Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski w dniu 11 marca 2009 roku zezwolili na używanie hostii niskoglutenowych, wypiekanych w firmach posiadających kościelny certyfikat.

c. Wypiek hostii z niewielką ilością glutenu wymaga specjalizacji w tej dziedzinie. Takie hostie wypiekają siostry lub firmy w Stanach Zjednoczonych, we Włoszech i w Niemczech. W Polsce pozwolenie na wypiek hostii niskoglutenowych otrzymała firma CHRISTIANA-DĄBROWSCY, ul. Akacjowa 1 A, 26-300 Opoczno. Firma ta posiada certyfikat z Zakładu Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie dotyczący zawartości glutenu w wypiekanych hostiach.

d. Hostie niskoglutenowe należy konsekrować na oddzielnej patenie. Przed udzieleniem Komunii świętej osobom chorym na celiakię szafarz powinien wypuryfikować palce, gdyż nawet bardzo małe cząsteczki chleba, pozostające na palcach podczas podnoszenia Hostii lub udzielania Komunii świętej, zawierają szkodliwą ilość glutenu.

11. Kapłani, którzy nie mogą spożywać Komunii świętej pod postacią wina, mogą otrzymać od własnego Ordynariusza pozwolenie na używanie moszczu z winogron. „Przez «mustum» rozumie się świeży winny sok lub także sok przechowywany, zatrzymując jego fermentację (przez zamrożenie lub inne metody, które nie zmieniają jego natury)”. Gdy kapłani ci sprawują Eucharystię w koncelebrze, przyjmują Komunię świętą «per intinctionem»[11].

Warszawa, dnia 11 maja 2009 r.

W imieniu Komisji

+ Stefan Cichy

Przewodniczący


Przypisy:

[1]KKK 1324.

[2] Por. KPK, kan. 924, par. 2.

[3] Por. 320.

[4] Instrukcja Redemptionis Sacramentum, 48. Przypomnienie w sprawie materii Eucharystii 77.

[5] Por. OWMR 321.

[6] Por. KPK, kan. 924, par. 3.

[7] Por. 322.

[8] RS, nr 50. Komisja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów 78.

[9]Dekret Kongregacji Nauki Wiary z dnia 19 czerwca 1995 roku, „Anamnesis” 10 (2004), nr 36, s. 20.

[10]Por. Nota Konferencji Episkopatu Polski z 30 kwietnia 2004, „Anamnesis” 10 (2004), nr 39, s. 36.

[11]Por. Dekret Kongregacji Nauki Wiary z dnia 19 czerwca 1995 roku, „Anamnesis” 10 (2004), nr 36, s. 20-21.

ODNOŚNE NORMY PRAWA KANONICZNEGO:

Kan. 924 -

§ 1. Najświętsza Ofiara eucharystyczna powinna być sprawowana z chleba i wina, do którego należy dodać trochę wody.

§ 2. Chleb winien być czysto pszenny i świeżo upieczony, aby nie było żadnego niebezpieczeństwa zepsucia.

§ 3. Wino powinno być naturalne z owocu winnego i nie zepsute.

 

Kan. 925 - Komunii świętej należy udzielać tylko pod postacią chleba, albo, zgodnie z przepisami liturgicznymi, pod obiema postaciami; w wypadku zaś konieczności, także tylko pod postacią wina.

 

Kan. 926 - Przy sprawowaniu Eucharystii, według starożytnej tradycji Kościoła łacińskiego, kapłan winien używać chleba przaśnego, gdziekolwiek odprawia.

Więcej informacji o chorobie itd.:

POLSKIE STOWARZYSZENIE OSÓB Z CELIAKIĄ I NA DIECIE BEZGLUTENOWEJ

e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

www.celiakia.org.pl

 

Bez tytułu 1
„Czas ucieka, wieczność czeka...”

KALENDARZ

Czerwiec 2019
Pn Wt Śr Cz Pt So N
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30

LICZNIK ODWIEDZIN

Jesteś
Licznik odwiedzin
osobą na naszej stronie

CIEKAWE STRONY INTERNETOWE